Friday, March 19, 2010

KAIHLAM TANCHIN TOMKIM

Kaihlam kichi kho nuam mah mah ahi a khua vot lo lou lum lah lum lo lou ahi a a khua ahih leh mualvum tung a om ahi kaihlam kichi mun poimoh mah mah ana hikha hi.a sattu Pu Lutkai Naulak ahi a kum 1890 in khua ana sat hi,huchi in vaihawm na lemchang zo ding cih na in village authority ana phuan hi.Huchi in Hausa pen a lal hi a huai ah a man vaihawm hi ,hausa pen kizah tak mah mah hi amah zah tak etsakna in kuahiam in sa man ta leh amah a liang pia hi.Huchia hunte hong paitou zel in kum 1910 in kaihlam ah NEIGM nuai ah saptuam dinkhiak in om hi huchia biak inn khong nei in hong om uh huchia biak inn bang a hon neih chiang un school poimawh hi chi in NEIGM panpih na nuai ah kum 1930 lak vel in school honbawl uh hi, huchia school khong a hong om chiang in munpoimoh pi hong suak ta hi, huailai in singtang ah school tamnailou hi.Huchi ahih chiang in mun tuam tuam apan in kaihlam ah school kai ding in hong pai khom uhi.huchi hun hong pai touzel in kaihlam pen munpi mah mah hong suak ta hi.Ei paite a ding a mun poi moh mah mah hong suak hi tulai leh tuma a I laisiam neih sun sun Mimasa Nengzachin leh a dang dang te leng kaihlam ah school ana kai kha uhi.Huchi laimah in Japan gal in ei zogam a hon nok tak tak chiang in NEIGM te munpi Mission Compound lak japan ten hon beih som chiang un chih ngaihna theilou in kaihlam a munpi ding un hon suanta uhi.Huchi in kaihlam pen munthupi mah mah hong suakta hi,huchi in vaihawm nopzok leh lemtak zawk na ding in kaihlam nuai leh kaihlam tung in hon khenta uhi.hun-le-nite hongpai zel in kaihlam le khang tou zel ahih man in saptuam bangle hong kikhen ta hi.NEIGM kichipen apat Evangilical Lutheran Church len Presbytery Church of India leng hong ding khia NEIGM leng hong kichi non lou in Evangilacal Convention Church hong kichita hi.Huchi in hun hongpaitou zel in kum 1997 kum in tualgal hong kipan khia hi huai tualgal kuki-paite nasatak a hong kidou chiang un kaihlam leng hong buaimah mah ta hi muntuam tuam apan kaihlam a gal hong tai uhi gamla gamlalou cih om nonlou in a muan na mun uh lubuk hum in hon delh tung ta uhi.Huailai a ding in kaihlam mun poimoh ana hi lai veve hi.Inam adding a munpi ahi kum 1994 lak vel a pan inam sepaih ten munpi ding un honzang uhi.Inam a ding a munpi ahih mah bang in muntuam mualtuam apan a lut khol ngeilou in hon zuan zuan mai uhi vangsiat huai I chi diam bang I chi diam kaihlam pen siat nalam aleng ana sang mah mah a inn chih chiphial leng nganza ana chiing mawk uhi pathian gawt na hia ahih keileh ei ginat louh ziak hia theita khang kuathilh hih khelh na hiam chih zo theizou kang 31 July 1997 in in kaihlam kichi ina kisak theihpih mah mah vai vut hon na suahsan ta mai hi.huai ah tangval nih inn hon na sih san uhi ,a chih ngaih na thei ki om lou a hih man in khen ten taibuk(galte apat a kisel na a ki om hi).Huchi in 1st August 1997 ni in kaihlam tuh nut siat ding dinmun in hong omta mai hi a khasiat huai tel mai ahi thei kichi deuh ten tua I kho pumpi kikhen ding ihih hial leh kikhak na khua a neiding chi in vai hon hom uhi , huchi in michih a omna mun chiat uh kolbuk, gamlak,dainol leh koimun pan pan hiam in khua ah hong ki naih khom liai liai in om hi.Huchi a voksa aksa duh duh nekding kilui pheng phung mai hi himah leh mipeuh lung gim leh ki ngaisia in hong om mawk uhi kikhen ding khelah pol toh a kavok,ka ak bang chiding hiam chi toh buai pen mah a buai in kuamah leng ann ne zouleng ki om mang lou in ki om hi .huchi hauimun a lah bangmah omlou nek dinglah omlou innlah om lou a hihchiang in chi in khen khat te mualnuam,songtal kangkap,lamka leh muntuam tuam naih ding in khua a hon kinusia ta mai zaw a haksa khop mai ka inn kalou chih ding lah omnon lou a hih ciang inn kuahiam in hon na pan pih khak leh chi in hong kipo khe nai nai ta mai zaw aw kagam ka ngai ngei chi cih leh mit tui luan luan in om hi.huchia muantuam tuam a hong ki theh dalh a a hong ki om chiang in khen khat te khua a kik som khen khat te lamka lam a pai som toh ki om cher chur mai hi .Huchia gal a hong ven deuh chiang in mi atam zaw khua ah hong kik ta ua himahleh khen khat te bel muntuam gamtuam honna zot san ta uhi.

Hun-le-nite hong pai zel in muntuam gamtuam a mi hong ki theh dalh ta uhi, huchih lai in mi bangzah hiam te Bangalore lam ana ki tung hi,huchia muntuam gamtuam a nasem a hong ki om chiang in khen khat le hun awl nei lo bang in hong ki om hi.Huchihlai in ah ei kaihlam suak te khatvei ki muh khomding chih in Unaupa.Summuanding hom som hi . hoih kisa ahi chiat ahi ding a kum 2008 december kha in THE 1ST KAIHLAM MEET BANGALOREkichi thupi tak a zat in om hi,huchi in nikum 2009 december kha inlen THE 2ND KAIHLAM MEET IN BANGALORE kichi thupi tak a zat in om nawn hi.

Huchi in kaihlam leng mi muntuam tuam a paikihia pemkhia a hong om chiang in thom hau mah mah ta a himahleh KAIHLAM kichi a omkha phot phot a ngailou kuamah omlou hi anop n amah mah khat ahih leh mualtung a khua om ahih man in tuimei in khua tuam ngeilou a zing kal chiang in ni suak pah sing seng hi.Kaihlam tang kichi sang mah mah a minthang mah mah hi kaihlam pen ahoh na ding in khe in pai ngai a anai napen ahih leh mualnuam km.14 lak khong hi.

LONG LIVE KAIHLAM WE LOVE YOU